Integer handelen betekent ook zelf werken aan de oplossingen voor je problemen
Als integriteit de leidraad van ons handelen is, betekent dat eveneens dat we de verantwoordelijkheid aanvaarden om onze eigen problemen op te lossen. Tegelijkertijd betekent integer handelen ook dat we op momenten nadenken om bewust keuzes te maken en te bepalen wat we wel en niet doen. Daardoor hebben we veel meer invloed op hoe onze levens er uitzien.
ADHD maakt het moeilijk om je intenties om te zetten in de juiste handelingen
Er zijn veel manieren om ADHD te beschrijven. Ik gebruik vaak de volgende omschrijving: “Het is een stoornis die het moeilijk maakt om je goede bedoelingen te realiseren tot een goede handelswijze.” ADHD maakt het moeilijk om je intenties om te zetten in de juiste handelingen. Dit houdt niet in dat je nooit het juiste op het goede moment doet, ADHD maakt het moeilijker en daardoor lukt het je minder vaak als jezelf zou willen. Natuurlijk is niemand zo goed als hij of zij zelf hoopt, we hebben allemaal momenten waar we beter hadden kunnen handelen of waar onze beste bedoelingen niet uit de verf kwamen. Er zijn sommige mensen die in de verdediging zullen schieten en zeggen dat ze nooit fouten maken, die mensen jokken tegen zichzelf en tegen jou.
Leven blijft een constant proces waarin je je knokt om het beste te doen en de drang onderdrukt om de gemakkelijkste weg te bewandelen
Ik denk de laatste tijd steeds meer aan het idee om te leven vanuit de maatstaf integriteit en een leven gebaseerd op waarden. Dit zijn zeker niet allemaal mijn eigen ideeën, ik leen ze van een groep psychologen die ACT heeft ontwikkeld ( Acceptation & Commitment Therapy). Daar vertel ik over in een andere aflevering: ‘Verander wat je kan en accepteer de rest’.
Het is vaak moeilijk om je bedoelingen in acties om te zetten
Hoewel we allemaal onze eigen uitdagingen hebben en allemaal een andere achtergrond en levensomstandigheden, is het toch in het algemeen zo dat ADHD het lastiger maakt om vanuit integriteit te leven. Zoals ik al eerder zei, is het zo dat ADHD het moeilijker maakt om je bedoelingen in acties om te zetten. Je ziet het wel en je wilt het graag goed doen, maar je ADHD zit in de weg om het voor elkaar te krijgen.
ADHD zorgt ervoor dat je bedoelingen en acties niet altijd overeenkomen
Helaas kijken mensen vaak naar hoe je iets doet en niet naar je intenties en ze schatten je daarom vaak verkeerd in. Dit kan inhouden dat het handig is om mensen te vertellen dat je ADHD hebt, zodat ze weten dat je bedoelingen en je acties niet altijd overeenkomen. Het probleem is vaak dat je als ADHD’er al je hele leven moeite hebt om je goede bedoelingen om te zetten in de juiste handelswijze. Je bent gaan geloven in de meningen die anderen over jou hebben als ze je zien worstelen. Het is vanzelfsprekend dat we ons afmeten aan andere mensen en dat we onszelf met hen vergelijken.
Het werkt niet altijd om je te meten aan anderen
We zijn sociale dieren en gebruiken anderen als een spiegel voor onszelf. Dit is gebruikelijk en meestal werkt dit prima. Nou ja, bijna prima. Als het echt zo goed zou zijn voor je, zouden er geen therapeuten meer nodig zijn. En omdat er veel therapeuten zijn die erg veel werk hebben, vertelt dat ook meteen hoe goed dit proces werkt voor onze cliënten.
Een diagnose verklaart de kloof tussen wat je beoogt te doen en wat jouw acties losmaken bij anderen
Daarom kan het zo belangrijk zijn dat eindelijk de diagnose ADHD bij jou wordt vastgesteld. Het verklaart de kloof tussen enerzijds wat je beoogt te doen en anderzijds wat jouw acties losmaken bij anderen, zoals niet onverantwoordelijk, lui e.d. Zelfs als je nooit aan iemand vertelt dat je ADHD hebt, is de diagnose nog steeds een grote verandering. Het verandert de manier waarop je naar jezelf kijkt. En belangrijker nog, je zult minder last hebben van hoe anderen naar je kijken en wat ze over je zeggen.
Onaangename gevoelens of moeilijke situaties zorgen voor slechte beslissingen
Als je jezelf overspoeld voelt door gevoelens van schaamte of schuld zal je geen goede beslissingen kunnen nemen. Dit houdt niet in dat je blij moet zijn met de diagnose ADHD, maar dat je de vervelende gevoelens die erbij horen zoals bijvoorbeeld lage eigenwaarde onder controle kunt krijgen. We hebben allemaal die momenten waarop we geconfronteerd worden met onaangename gevoelens of moeilijke situaties en als je daardoor overweldigd wordt, dan wordt het moeilijker om in zo’n toestand de juiste beslissingen te nemen.
Verantwoordelijkheid nemen of de ander de schuld geven zijn twee opties
Stel je voor dat je te laat bent voor een afspraak met een vriend. Hier kun je op verschillende manieren naar kijken, maar het komt erop neer dat je een van de twee dingen kiest:
Je neemt verantwoordelijkheid.
2. Je kiest ervoor om iets anders de schuld te geven ( verkeer,auto,weer,hond e.d.).
Verantwoordelijkheid nemen houdt in dat je toegeeft dat je te laat bent en de oorzaak daarvan bij jezelf ligt.Om verantwoordelijkheid te nemen moet je in dit voorbeeld durven kijken naar je eigen interne gevoelens van schaamte of schuld en ook met de gevoelens van de ander zoals boosheid of frustratie.
Overspoeld worden door gevoelens zit je integriteit in de weg
Als je overspoeld wordt door al deze gevoelens zal je sneller in je reactie en houding defensiever overkomen of kom je sneller met een leugentje voor eigen best wil. We kunnen niet eerlijk zijn tegenover anderen als we niet eerlijk zijn tegenover onszelf. Integriteit begint met eerlijk zijn tegen onszelf. Vooral als we het niet leuk vinden wat we dan gaan zien. Het is gemakkelijk om het dan te minimaliseren of met smoezen te komen als: ‘Iedereen die in mijn schoenen staat, zou het zo gedaan hebben’.
Door je gevoelens onder ogen te komen, ontwikkel je meer zelfvertrouwen
Wanneer deze rationaliseringen in je hoofd opkomen, kan integriteit een plek vinden door te zeggen: ‘Neem verantwoordelijkheid’. Dat houdt niet in dat we het leuk gaan vinden wat we dan onder ogen moeten zien, maar dan zijn we in ieder geval eerlijk. Het positieve effect van integer handelen is daarentegen dat je daarmee je gevoelens onder ogen komt en daardoor ontwikkel je meer zelfvertrouwen. Je gaat vertrouwen op het kunnen omgaan met je eigen gevoelens en emoties. Als je jouw eigen reactie kan behappen dan heb je minder kans dat de reactie van een ander jou overspoelt.
Niet constant meer excuses maken om jezelf achter te verbergen
Dit nieuwe zelfvertrouwen zorgt ervoor dat je betere keuzes maakt waardoor je minder vaak slechte dagen zult hebben. Natuurlijk zijn er nog wel ADHD-momentjes, maar je kunt daar dan beter mee omgaan. Dit zorgt ervoor dat je het leven kan leiden dat je wil leven en niet constant excuses of smoezen hoeft te verzinnen om jezelf achter te verbergen om vervolgens weer spijt te krijgen van de tijd die je daarmee hebt verdaan. Als je s’avonds kan zeggen dat je integer bent geweest, is het een goede dag geweest. Zo niet, dan is er altijd morgen nog!