Soms krijg ik de vraag of je je ADHD-medicatie soms mag overslaan of dat het juist beter is om ze iedere dag te nemen. In deze longread wordt beschreven wat hierover bekend is.

Kun je medicijnen een dag of zelfs een periode niet nemen?

Of is het zelfs aan te raden om medicijnen soms een paar dagen over te slaan? Dit is een vraag waar meerdere antwoorden op bestaan. Dat is ook de reden dat ik er een hele aflevering over heb gemaakt. 

Sommige mensen slaan wel eens een dagje over als het om medicijninname gaat.

Als je medicijnen gebruikt voor ADHD hoop ik je met deze aflevering daarover te informeren. Als je geen medicijnen gebruikt voor ADHD hoop ik wat informatie toe te voegen die je kunt meewegen bij je besluit om al dan niet medicijnen te gaan gebruiken. Over het algemeen heb ik er geen specifieke opvatting over of iemand wel of niet medicatie moet nemen voor zijn ADHD. Want dit hangt af van je omstandigheden. Dit gezegd hebbende, heb ik wel graag dat mensen goed geïnformeerd zijn zodat ze weloverwogen beslissingen nemen. Dus dat is mijn doel met deze aflevering.  De hamvraag: Is het mogelijk je ADHD medicijnen op sommige dagen wèl te nemen maar op andere dagen niet?

Ja, het is mogelijk!

Als dit niet mogelijk zou zijn, zou deze aflevering natuurlijk een erg korte aflevering worden. Het antwoord is dus overduidelijk “Ja, het is mogelijk!” Tenminste de stimulantia methylfenidaat (Ritalin®, Concerta®, Equasim®, Medikinet®,) en dexamfetamine.

Daarentegen kan een dosis overslaan van de niet-stimulerende middelen leiden tot verminderde effectiviteit

De niet-stimulerende middelen atomoxetine (Strattera®) en bupropion (Wellbutrin®) moeten elke dag genomen worden om hun effectiviteit te behouden. Ook de antidepressiva zoals fluoxetine (Prozac®), paroxetine, sertraline (Zoloft®). en escitalopram (Lexapro®) moet je elke dag nemen. 

Het verschil tussen stimulerende en niet-stimulerende middelen

De stimulantia voor ADHD werken als volgt: je neemt ze in, ze doen hun ding, ze verdwijnen langzaam en zijn dan weg uit je lichaam. ’s Morgens heb je alleen nog wat sporen in je systeem over. Dan begin je weer van voor af aan. Dat betekent dat je het gemakkelijk morgen weer kunt nemen of een dag kunt overslaan. Daarentegen kan een dosis overslaan van de niet-stimulerende middelen leiden tot verminderde effectiviteit. Wat positief hieraan is dat je meer flexibiliteit en controle hebt met de stimulantia. De keerzijde is dat ze op je werk het merken als je vergeet je medicijnen in te nemen en dat betekent voor jou dat je een minder productieve dag zult hebben. Het is trouwens een goede reden om een paar strips in je auto te leggen, of in je tas, in je bureau of waar dan ook zodat je een reddende dosis hebt voor het geval je thuis de deur uitgaat en je je later realiseert dat je niks ingenomen hebt. 

Je kan je afvragen of je medicijnen nodig hebt om aan de eisen te voldoen die er aan je gesteld worden

Om te beslissen of je medicijnen moet nemen kun je je afvragen in hoeverre de hulp die de medicijnen je bieden opwegen tegen de eisen die aan je gesteld worden. Als je alles voor elkaar kunt krijgen zonder medicijnen te nemen, is dat geweldig! Dan ben je klaar. Als je eigenlijk meer voor elkaar wenst te krijgen dan je in staat bent te doen zonder medicijnen is het misschien de moeite waard ze te nemen. Of het tenminste te overwegen. Het gaat niet alleen om werk-gerelateerde dingen, zoals het afronden van een rapport, maar ook sociale dingen zoals in staat zijn te wachten tot vrienden uitgepraat zijn zonder ze te interrumperen.

Medicijnen helpen je niet alleen om dingen wel te doen, maar ook om dingen niet te doen

Medicijnen zorgen er ook voor om vervelende dingen thuis te voorkomen zoals de vaatwasser voor de helft in te laden en vergeten rekeningen te betalen. Het is dus niet alleen dat de medicijnen je helpen bepaalde dingen te doen. Het is ook zo dat ze je helpen andere dingen niet te doen. Dus ze helpen je dingen te doen zoals je te herinneren rekeningen te betalen. Maar ze helpen je ook dingen niet te doen zoals impulsief geld uitgeven of impulsief iets te zeggen. Het is veilig te zeggen dat je de mate van behulpzaamheid die medicatie biedt waarschijnlijk niet van de een op andere dag in die mate kunt aanleren. 

Sommige mensen met ADHD gebruiken hun medicatie alleen gedurende de werkweek

Als je stimulantia neemt voor je ADHD en je hebt een rustige dag voor de boeg kun je je medicatie overslaan. Afhankelijk of het een drukke woensdag is of een luie zondag. Sommige mensen met ADHD nemen hun medicijnen alleen gedurende hun werkweek in en slaan het weekend over. Voor sommige is dit waarschijnlijk prima. Hoewel ik eerlijk gezegd uitkijk naar een weekend waarin ik niets moet doen, maar alleen sommige mensen krijgen dat voor elkaar. Als je dit overweegt, kun je misschien de mensen met wie je samenleeft vragen of ze het eens zijn met dit plan. Nu stel ik niet voor dat ze een stem krijgen of jij je medicijnen neemt, maar ze mogen wel een mening hebben. Wellicht zal je levenspartner hierover willen onderhandelen met je zoals er over zoveel dingen in een relatie onderhandeld moet worden. 

Geef je lichaam de tijd om te wennen aan het medicijn en ervaar wat het voor je kan doen

In de beginfase – de opbouw – van een medicijn is het om medische redenen beter om een tijd lang iedere dag het medicijn te nemen, of je het nu nodig hebt of niet. Dat is beter, omdat het lichaam de tijd te geven om zich aan te passen zodat de ADHD;er echt het gevoel ervaart wat het medicijn voor hun gaat doen. Na een tijdje kunnen ze met degene die het medicijn voorschrijft bespreken of ze er een paar dagen mee kunnen stoppen. Een zorg is wel dat medicatie overslaan soms bijwerkingen geeft zoals je wazig kunnen voelen. Je kan je ook gejaagd voelen als je weer begint na een paar dagen je medicijninname overgeslagen te hebben. Als dit bij jou gebeurt, praat dan met degene die het medicijn voorschrijft en ook over hoe vaak je je medicijn moet nemen. Ieders tolerantie voor medicijnen is uniek, dus je moet uitvinden wat werkt voor jou. Het zou mettertijd kunnen veranderen, maar voor dit moment weet je hoe je lichaam reageert. 

Er zijn mensen die dagen overslaan omdat ze geen intolerantie voor medicijnen willen opbouwen

Ik kan deze bezorgdheid waarderen, maar ik ben me niet bewust van enig onderzoek dat heeft aangetoond dat medicijnenintolerantie van ADHD-stimulantia voorkomt. De vraag of je je medicijn soms kan overslaan of iedere dag moet nemen is hopelijk beantwoord voor je. Als je meer informatie wilt over ADHD-medicatie heb ik nog drie afleveringen hierover gemaakt. Je kunt ze in de archieven vinden.