Omdat we het allemaal wel eens verknallen is het voor ons allemaal goed om te weten hoe je op een goede manier excuses maakt.
Als je ADHD hebt dan maak je vaker brokken en hoe ga je daarmee om?
Het maakt niet dat we fouten ongedaan kunnen maken maar het bepaalt wel hoe de andere persoon zich hierover voelt. We verknallen het allemaal wel eens. Als je ADHD hebt dan verknal je het veel vaker, zo lijkt het.. Behandeling zorgt ervoor dat je slaggemiddelde omhoog gaat, -er gaat na behandeling dus minder mis, maar het wordt nooit perfect. Het talent om een goed excuus te kunnen aanbieden is een geweldige vaardigheid om te hebben. Het is niet zo simpel om te zeggen: ‘het spijt me.’ Sterker nog, een slecht excuus kan het alleen nog maar erger maken als de andere persoon denkt dat het je niet werkelijk kan schelen maar dat je excuses maakt omdat je het probleem van tafel wil hebben.
Er gaat iets mis. Het moment om te laten zien dat je begaan bent met de situatie
Om je excuus aan te bieden moet je je eerst realiseren dat je iets fout gedaan hebt. Het is mogelijk dat je iets gedaan hebt waarvan je je niet bewust bent. Of de ander intepreteert gebeurtenissen anders dan jij en voelt zich er door gekwetst. Je mag dan misschien niet precies weten wat er gebeurt is, maar je kunt opmaken uit de stemmingen en acties van de andere persoon dat er iets gebeurt is. Dit is het moment om te laten zien dat je je zorgen maakt en om vragen te gaan stellen. Het is niet de verantwoordelijkheid van de andere persoon om je te vertellen wat er aan de hand is, het is wel jouw verantwoordelijkheid om het te vragen. Als je het gevraagd hebt, dan hoef je er niet aan te twijfelen dat je geprobeerd hebt om de situatie beter te maken.
Wees geen persoon die defensief reageert en uit zijn vel springt als je aangesproken wordt op fouten
Als je de kans wilt vergroten dat de andere persoon je het vertelt, dan moet je bekend staan als iemand die goed omgaat met dit soort situaties, in plaats van iemand die defensief reageert, uit zijn vel springt, of dingen erger maakt. Het voelt slecht om een fout te maken of ons te realiseren dat we iemand hebben gekwetst.
Als dit voelt alsof dit te vaak gebeurt of we maken dezelfde fouten, dan is het makkelijk om defensief te worden of we zijn in verlegenheid gebracht.
Een beetje schuld en schaamte is goed, want dat houdt ons eerlijk. Te veel schuld en schaamte is minder productief. We sluiten ons af of we worden defensief. Tegen die tijd zijn we aan het ontkennen wat we gedaan hebben, ontkennen we onze verantwoordelijkheid, of minimaliseren we wat er is gebeurd. Of we geven iemand anders de schuld of we rationaliseren wat we gedaan hebben. Defensief gedrag voelt beter in het moment, maar doet niet veel om de andere persoon zich beter te laten voelen en het maakt het waarschijnlijk alleen maar erger. Het maakt ze in ieder geval bozer. Deze defensieve reacties maken ons ook blind over onze rol in wat er is gebeurt. We zijn minder goed in staat om te zien hoe we dingen de volgende keer beter kunnen doen.
Excuses maken is een vaardigheid die situaties hersteld
Bij het maken van een excuus is de eerste stap om ons zelf te kalmeren en verder te kijken dan de eerste reactie die door ons hoofd schiet en die vaak een verklaring is waarbij we er zelf niet slecht vanaf komen zodat we ons elf niet slecht over ons zelf gaan voelen.
Dit is niet makkelijk en het vergt sterke eigenwaarde. Het heeft misschien tijd nodig om over die sterke eerste reactie heen te stappen en het betekent wellicht dat je daarna er op terug moet komen om dingen recht te zetten als je alles op een rijtje hebt. Maar beter laat dan nooit.
Omdat het gedrag van ADHD’er zo makkelijk verkeerd wordt geïnterpreteerd door mensen hoort daarbij dat je het gedrag herinterpreteert. ‘Ik waardeer heel erg dat je tijd voor me vrij maakt, maar het is heel moeilijk voor mij om op tijd te komen.’ Het is belangrijk dat de andere persoon de ADHD niet persoonljk maakt. ‘’Je hebt dit zo gedaan omdat je er niet om geeft om het beter te doen. ‘’ Anderen zullen vergevingsgezinder zijn als je echt bezorgd bent en goede intenties hebt. Ze zullen nog steeds niet altijd blij met je zijn maar ze zullen er ook niet zo vaak boos over worden.
Als je een fout hebt germaakt volg dan deze stappen om excuses aan te bieden:
- Geef toe wat je fout hebt gedaan. Wees eerlijk en grondig. Minimaliseren maakt de dingen alleen maar erger.
2 Erken de impact op de andere persoon. Helpen om die andere persoon begrepen te voelen is een lange weg naar dingen beter maken.
Nummer 3: zeg wat je anders zal doen in de toekomst. Of zal proberen het anders te doen.
Voor mij is een excuus hetzelfde als het doen van de belofte om het de volgende keer beter te doen. Anders lijkt het op een vrije doorgang , dat voor jou de speciale regeling geldt dat je fouten door de vingers gezien moeten worden. Met die houding maak je geen vrienden nee.
Natuurlijk moet je niet beloven wat je niet kunt nakomen. Dus je zult moeten erkennen dat het waarschijnlijk weer gebeurt, maar dat je op zijn minst je best doet om het de kans daarop te minimaliseren. Als het om te laat komen gaat, zet dan die alarmen. Niemand kan van je vragen om meer te doen dan dat.
Zo maak je het weer goed
En ten derde, als het nodig is: maak het weer goed. Met andere woorden, probeer te herstellen wat het probleem was. Bijvoorbeeld vervanging van het boek dat je geleend hebt en niet kunt vinden. Soms kan het goedmakertje een royaal gebaar zijn door iemand te helpen met iets, of een drankje aan te bieden etc… Het kan zijn dat iemand zich gekwetst voelt maar wij ons daar niet verantwordelijk voor voelen of we hebben niet gedaan waar de persoon ons van beschuldigd. In het algemeen is het in deze situatie het beste om de gevoelens van de ander te erkennen. Zeg dat het je spijt dat ze zich slecht voelt. Je moet geen verantwoordelijkheid nemen voor iets dat je niet gedaan hebt. Dat is net zo erg als ontkennen wat je wel gedaan hebt. Je kunt iets zeggen als: het spijt me dat het je dag heeft verpest. Dat was niet mijn bedoeling. Ik dacht dat ik de boodschap had doorgegeven, maar als dat niet zo is, dan spijt me dat.
Excuses maken houdt je verstandhoudingen goed
Je hebt niet de mogelijkheid om alle dingen op het juiste moment goed te doen. Maar je hebt de mogelijkheid om dingen daarna goed te maken. Herinner dat in een goede verstandhouding je snel kunt herstellen. Het is die mogelijkheid, die veerkrachtigheid die ons vertrouwen in de relatie geeft en in die andere persoon. We worden maar gedeeltelijk op onze acties beoordeeld maar ook op onze intenties. Je excuses maken onthult de intenties.
Zie ook: Tegenslag maakt je sterker (hopelijk).