Psycho-educatie 77. Geeft behandeling je een vrije wil?

Omdat ADHD zich inmengt in de vaardigheid van iemand om zijn intenties te volgen, limiteert deze beperking je vrije wil. Je wilt het wel graag doen maar het komt er niet uit.

Het doel van behandeling van ADHD is in staat te zijn om tot meer te komen, je zelf zijn maar dan gewoon een beetje beter. Of om het anders te zeggen: een grotere vrije wil.

Het behandelen van ADHD resulteert in het hebben van meer opties en stelt je beter in staat om te doen wat je beoogd te doen in plaats van hierin belemmerd te worden door toegeven aan impulsen. Een jaar geleden kwam een email binnen van een geïnteresseerde filosoof over de vrije wil, en de condities of situaties die onze mogelijkheid tot vrije wil beïnvloeden. Het was gericht op verslavingen en hoe het mensen hun vrije wil vermindert. Wat zijn de ideeën over ADHD en vrije wil? Dit is niet alleen een interessante vraag maar ook een nuttige vraag. Mensen zeggen soms dat ze niet hun ADHD willen behandelen, juist omdat het hun persoonlijkheid kan aantasten. Of dat het zal veranderen wie zij zijn. Dit is vooral een gedachte van tieners maar sommige volwassenen denken net zo. Het is begrijpelijk om niet anders te willen zijn, of jezelf te verliezen. Dat is niet de bedoeling van behandeling. Het doel is om hen in staat te stellen zichzelf te zijn, maar gewoon een beetje beter. Of om het anders te zeggen: een grotere vrije wil.

Om vrije wil te bezitten moeten we bewuste beslissingen maken.

Wat bedoelen we daarmee? Om vrije wil te bezitten moeten we bewuste beslissingen maken. Dit betekent: neem een paar seconden en wat geduld om je opties te overwegen, en kies dan de beste mogelijkheid. Als er impulsief wordt gereageerd of te snel, dan zijn ze minder in staat alternatieven te wegen en een weloverwogen beslissing te maken. Hetzelfde voor wanneer iemand afgeleidt raakt en vergeet iets te doen. Er is in dat geval geen beslissing gemaakt omdat ze al hun gedachtes al reeds ergens anders hebben liggen. Dus is er dan geen kans om volledig hun vrije wil toe te passen. Als je alles bij elkaar neemt dan maakt ADHD het lastiger om je vrije wil uit te voeren, tenminste als je snel afgeleid bent of impulsief. Het is zeker niet het geval dat iemand complete vrije wil kan bezitten of alleen maar weloverwogen beslissingen kan maken. Niemand bezit deze gave. We kennen zeker allemaal onze momenten en zeker in de huidige wereld, maar mensen met ADHD kennen vaker deze momenten, en lijden hieronder.

Behandeling geeft je vije wil

Dus wanneer mensen zeggen dat ze niks aan hun ADHD willen doen, omdat ze niet willen veranderen hoe ze zijn, dan is dit een verwarrende vergelijking: bij een loopblessure aan de voet, als voorbeeld, dan is dat ook een onderdeel van wie ze zijn, maar je kunt het veranderen en er succes mee hebben. Dus in dat geval is het een deel van wie je bent, maar het hoeft niet letterlijk te zijn wat je bent. Een andere analogie is dit: als je slechte ogen hebt en contactlenzen draagt, dan is er geen klacht over lenzen die de persoon verandert. Er is natuurlijk een verschil tussen fysieke materie, zoals contactlenzen, en mentale materie. Wanneer het mentale aspect in het geding is dan zijn we door de bank genomen schuchterder voor veranderingen. Of we nemen aan dat mensen zelf simpelweg keuzes maken over mentale processen.

Dat ADHD het lastiger maakt om te doen wat je wil. Behandeling verkleint het gat tussen bedoelingen en acties.

Dat is de oude mythe over hoe ADHD personen gewoon beter hun best moeten doen. Het is alsof iemand er bewust voor kiest om moeilijk te doen. Het kan gezegd worden dat ADHD een stoornis is in het verwezenlijken van goede bedoelingen. Dat ADHD het lastiger maakt om te doen wat je wil. Behandeling verkleint het gat tussen bedoelingen en acties. Het geeft grotere vrije wil, omdat je doet wat je wil doen zonder weggetrokken te worden door activiteiten die je niet wilde doen. Een voorbeeld van behandeling is medicatie. Het helpt om de ruis in je hoofd op te ruimen, maakt het makkelijker om de aandacht te richten op de juiste zaken, maakt je geheugen betrouwbaarder én maakt het makkelijker je verplichtingen na te komen. Het cogmed werkgeheugentraining kan ook helpen om je aandacht te verbeteren en geeft je grotere controle over andere mentale processen. Het gebruiken van ADHD vriendelijke strategieën geeft je meer vrije wil. Zoals je spullen beter organiseren. Daardoor zullen externe factoren je minder snel afleiden. Des te meer je dan gefocust bent op die dingen die je moet doen. Een alarm instellen zal je herinneren om op tijd te vertrekken. Dat is ook een simpele maar handige strategie.

Net zoals ADHD je vrije wil vermindert, zo doen angsten en depressies dat helaas ook. Dit komt helaas te vaak voor in combinatie met ADHD.

Al dit soort strategieën verminderen het effect van ADHD op het doen wat je wil doen. Je bezit meer macht over je bedoelingen. ADHD plus depressie of angst zorgt voor nog minder aangaan van kansen en uitdagingen Net zoals ADHD je vrije wil vermindert, zo doen angsten en depressies dat helaas ook. Dit komt helaas te vaak voor in combinatie met ADHD. Als we ons angstig voelen, dan nemen we minder risicos, of jagen we minder kansen na. Bij depressies voelen zelfs kleine dingen heel groot aan, als enorme opgaves. We doen dan niet meer wat we moeten doen. In beide gevallen, depressies en angsten, genieten we niet van wat we doen. Of een verbintenis met de mensen om ons heen. Daarom zal het werken aan angsten en depressies helpen met het verbinden van ervaringen, en kansen benutten.

Dank voor je aandacht!

 

Geplaatst in .