Onderzoek toont overduidelijk aan dat mensen met ADHD veel vaker in problemen komen met alcohol, drugs en andere vormen van verslavingsgedrag dan andere mensen.

ADHD’ers hebben meer kans om verslaafd te raken!

Onderzoek toont overduidelijk aan dat mensen met ADHD veel vaker in problemen komen met alcohol, drugs en andere vormen van verslavingsgedrag dan andere mensen. Soms moet je zelf leren minder aan je impulsen toe te geven, soms betekent het dat je helemaal moet stoppen.
Ik heb het over verslaving in de breedste zin van het woord. Het gaat dus niet alleen over alcoholisten en drugsverslaafden, want iedereen is het er wel over eens dat zij een probleem hebben. Het gaat ook over de mensen die te veel van iets doen en daar een prijs voor betalen. Ik hoop dat deze aflevering daarmee voor meer mensen aantrekkelijk is. Het heeft geen zin om alleen over alcohol en drugs te praten, omdat je verslaafd kunt raken aan zo veel dingen zoals eten, shoppen, gokken, sex, porno en zelfs sport en religie. Waar het in de kern om gaat is dat je met iets veel te ver gaat om je beter te voelen over andere dingen. Met andere woorden: een mechanisme in omgaan met dingen dat meer problemen veroorzaakt dan oplost. Dit is een breder begrip van verslaving.

Laten we er mee beginnen hoe ADHD aan het risico op verslaving bijdraagt

Laten we er mee beginnen hoe ADHD aan het risico op verslaving bijdraagt, en daarna wat er aan te doen is. Onderzoek toont overduidelijk aan dat mensen met ADHD veel vaker in problemen komen met alcohol, drugs en andere vormen van verslavingsgedrag dan andere mensen. Vaak voldoen ze niet aan de officiele criteria voor alcoholisme of drugsverslaving maar zijn ze er meer toe geneigd dan hun collega’s zonder ADHD bijvoorbeeld. En ze betalen er een prijs voor. Weinig verbazingwekkend is dat mensen met geestelijke gezondheidsproblemen zoals depressie, angststoornissen of bipolaire stoornis eveneens verhoogd risico lopen op verslaving. Maar ADHD-ers komen hier toch vaker in de problemen.

Ze beginnen jonger met alcohol en drugs, proberen meer verschillende middelen uit en gebruiken vaker drugs.

Ze beginnen jonger met alcohol en drugs, proberen meer verschillende middelen uit en gebruiken vaker drugs. Misschien ook niet verrassend is dat middelenmisbruik ook vaker samengaat met een geschiedenis aan wetsovetredingen en opstandig gedrag in puberteit en adolescentie. Dus vaktechnisch gesproken kun je zeggen dat mensen die een diagnose hebben als oppositioneel opstandige stoornis (ODD), gedragsstoornissen en antisociale persoonlijkheidsstoornissen het grootste risico op middelenmisbruik lopen. Iemand met ADHD type hyperactiviteit en impulsiviteit maakt veel kans om ook te voldoen aan de bovengenoemde diagnoses. Dat is de link tussen ADHD en middelenmisbruik.

Als je als tiener het beter doet op school, in het gezin en met vrienden is de kans dat je in een levensstijl terecht komt gebaseerd op drugs veel kleiner

Dit is een aansporing om ADHD zo jong mogelijk te ontdekken en behandelen zodat dingen niet van kwaad tot erger gaan. Het is ook weer niet zo dat omdat je hyperactief bent je ook een anti socialepersoonlijkheid hebt, of gedragsproblemen of oppositioneel en opstandig bent. Wat duidelijk werd uit onderzoek is dat kinderen die als kind behandeld werden met stimulantia minder problemen ondervonden als tieners en adolescenten. Dat is logisch omdat kinderen het beter gaan doen en dus veel minder negatieve feedback krijgen van ouders en leraren. 

Ieder mens is anders maar er zijn redenen waarom mensen met ADHD meer risico lopen op verslaving:

Zelfmedicatie.  

Mensen met ADHD en zonder diagnose hebben een zwaarder leven en hebben meer reden om mogelijkheden te zoeken om hun ellende te verdoven.

Impulsiviteit.  

Mensen met impulsiviteit veroorloven zich verslavende gedragingen zonder stil te staan bij de mogelijke consequenties. Voor die dag of voor langere tijd. Uiteindelijk wordt het een gewoonte en blijven ze er mee doorgaan.

Thrillseeking.

Sensatie zoeken of verveling voorkomen. Sommigen zoeken verslavende middelen en gedragingen op om omdat ze zich vervelen of omdat ze het nog leuker willen maken.

Het heeft invloed op liefdesrelatie, vriendschappen, zorgt voor financiele problemen, gezinsinstabiliteit, leidt tot schooluitval/werkeloosheid en zelfs justitiecontacten

Jongeren met ADHD hebben vaker problemen op school en zoeken omgang met kinderen die zich eveneens onttrekken aan school. Het is een omgeving waar jongeren vaker alcohol en drugs gebruiken. Het is ook belangrijk om te zeggen dat sigaretten niet onmiddellijk problematisch zijn maar wel op de lange termijn. ADHD-ers roken veel vaker dan gemiddeld. Middelenmisbruik en verslavende gedragingen hebben verschillende negatieve gevolgen op iemands leven. Het heeft invloed op liefdesrelatie, vriendschappen, zorgt voor financiele problemen, gezinsinstabiliteit en leidt tot schooluitval. Waar het uiteindelijk op neer komt is dat het onmogelijk is om op je best te zijn als je te veel van die andere dingen doet. Het is ook moeizaam om een goed resultaat te behalen uit coaching en therapie, want dat gaat het beste met een heldere geest. Het kan ook het effect van reguliere ADHD-medicatie beïnvloeden.

Wees dan eerlijk over het effect dat het op je heeft.

Ik kan begrijpen dat mensen zich beter willen voelen en ik snap ook dat middelen dat effect kunnen hebben. Helaas kan deze oplossing zelf een groot probleem worden als het onmatig wordt. Als je meer dan twee drankjes per dag neemt of andere drugs neemt of aan andere verslavende gedragingen doet, wees dan eerlijk over het effect dat het op je heeft. Als je de partner bent van iemand die dit doet, dan moet je eerlijk zijn hierover tegen jezelf en waarschijnlijk ook tegen de andere persoon hierover. Hou ook in de gaten met wie je je vergelijkt. Misschien vindt jij niet dat je te veel gebruikt, omdat je vrienden misschien net zo veel gebruiken. Misschien is dat niet de juiste maatstaaf omdat we er toe neigen om vrienden te kiezen die hetzelfde zijn als wij. Dus als jij veel drinkt, zullen zij waarschijnlijk ook veel drinken. Belangrijke waarschuwingssignalen zijn dat je middelen misbruikt is dat je dingen doet die je nuchter niet doet. Zoals te veel geld uitgeven, ruzie maken, te veel tijd besteden aan middelengebruik, risicovol gedrag zoals seksueel grensoverschrijdend gedrag. Of ruzie maken over je middelengebruik met mensen uit je omgeving. Of de dag na je gebruik de scherpte missen.

Wat als al die waarschuwingssignalen op jou slaan

Als je vindt dat te veel van die waarschuwingssignalen op jou slaan, dan moet je serieus nagaan of je je middelengedrag moet verminderen of die zelfs helemaal moet stoppen. Mijn standaardadvies is om af en toe te blijven gebruiken als je in staat bent om het binnen acceptabele grenzen te houden. Met andere woorden: als het je maar niet in problemen brengt. Ik zeg niet dat deze gedragingen goed voor je zijn maar we hebben allemaal onze ondeugden. Het gaat er om dat je een keuze blijft houden.

Als je door gebruik je de problemen komt en te veel blijft gebruiken, dan moet je overwegen om helemaal te stoppen. Voor sommige mensen is een klein beetje al te veel. Dus zij moeten ieder contact met middelen vermijden. Dat is zo met verslaving.

Misschien als je aanvoelt dat je niet echt een verslaving hebt maar je beter zou kunnen minderen is het wellicht behulpzaam als je je ADHD behandeld. Ik heb gezien dat ADHD-ers met deze issues veel minder behoefte hebben om te gebruiken als ze controle krijgen over hun ADHD en over hun leven. Zonder er over na te denken worden ze gewoon niet meer zo in beslag genomen door hun problematische gedrag. Dat is ook logisch.

Zij moeten ieder contact met middelen vermijden.

Als je je leven onder controle hebt, en je gemoedstoestand verbeterd, dan verdwijnt ook de behoefte om er van te ontsnappen. Dat wordt minder noodzakelijk en is niet langer aantrekkelijk. Als de regen bij je naar binnen blijft vallen en je in problemen komt en te veel blijft gebruiken, dan moet je overwegen om helemaal te stoppen. Voor sommige mensen is een klein beetje al te veel. Dus zij moeten ieder contact met middelen vermijden. Als dit helemaal zelf kunt, dan is dat geweldig. Als het je niet lukt, overweeg dan of je er hulp bij wilt aanvaarden. Het is moeilijk om vooruitgang te boeken in je ADHD of van wat dan ook als je door verslavingsgedrag er een zooitje van maakt. In dat geval moet je eerst behandeling krijgen om een einde te maken aan je verslaving.

ADHD-medicatie en het voorschrijven van stimulantmedicatie

De meeste artsen zijn terughoudend met het voorschrijven van stimulants aan mensen met een verslavingsgeschiedenis, de meest effectieve medicatie voor ADHD. Tegelijkertijd maakt onbehandelde ADHD het voor veel mensen moeilijker om clean en sober te blijven. Dan moet je genoegen nemen met de niet-stimulants. In ieder geval tot het moment dat je genoeg cleantijd hebt opgebouwd zodat de dokter het verantwoord vindt. En ook dan moet je uitkijken, want ADHD-medicatie heeft bij veel verslaafden een terugval veroorzaakt.

De zelfhulpgroepen van Anonieme Alcoholisten (AA) en Anoniemen verslaafden (NA)

Tegelijkertijd kun je met een behandelaar werken om je zucht om te gebruiken te verminderen. Sommige mensen vinden de AA (Anonieme Alcoholisten) en NA (Anonieme Verslaafden) enorm behulpzaam terwijl anderen het meer een cult vinden. Sommigen haken af door de boventoon van spiritualiteit die soms doorklinkt. Veel 12-stappen groepen roepen een god aan, maar er moet bij gezegd worden dat de leden geen religieuze bedoelingen hebben. Het hangt er van af bij welke AA-groep je je aansluit, want er zijn er honderden, en het is in die groepen ook wat je er van maakt. Mocht de eerste meeting een slechte ervaring zijn, probeer meerdere groepen uit van zowel AA als NA, tot je een groep vindt die bij je past. Zoals met zo veel dingen in het leven helpt het als je je focust op de positieve dingen in zo’n groep en niet op het negatieve.

NA-leden keren zich soms tegen voorgeschreven medicatie

Er zijn echter ook NA en AA groepen die problemen hebben met gebruik van medicatie voor ADHD. Dat zijn de puristen. Ze zien het als valsspelen met je cleantime. Voor hen is stimulantmedicatie het zelfde als illegale drugs, zelfs als je het op doktersrecept hebt gekregen en je goede redenen hebt om medicatie te gebruiken. Wat er meestal aan de hand is, is een te kort aan kennis. Ze begrijpen niet goed wat ADHD is en en dat behandeling van ADHD je helpt om clean te blijven. Dat je van de dosering die je neemt geen high krijgt.  Misschien kun je groepen die niet ADHD-tolerant zijn beter mijden. Maar als je dat niet wil is het verstandig om na te denken over een reactie die je geeft aan de mensen daar die je er op aan zullen spreken. Je hoeft je tegen niemand te verantwoorden maar het helpt om met een goede reactie te voorkomen dat je in een lang gesprek over het onderwerp komt te zitten.

Uitgaan, alcohol en drugs. Wat is de juiste levensstijl?

Het doel is om een vol leven te leiden dat je bevredigend vindt. De wereld zit vol met interessante verleidelijke dingen. Je wilt niet als een kloosterling leven. Maar de lifestyle van een rock-muzikant of deejay is ook wat we niet aankunnen. Je moet iets vinden wat er tussen in zit. Mijn hoop is dat wat je kiest belonend is voor wat jij wilt. Niet alleen om een plezierig moment te beleven maar voor je leven als geheel.

Dank voor je aandacht