Psycho-educatie 23. Vertellen of niet vertellen, dat is de vraag

Wat vertel je aan familie, vrienden, collega’s en werkgevers over je diagnose ADHD?

Het hangt er van af

Er zijn geen goede of foute antwoorden op deze vraag. Omdat het af hangt van de omstandigheden, de openheid van geest van de mensen om je heen en de betrouwbaarheid en discretie van mensen. De hoop is dat de beslissing weldoordacht wordt genomen door jou, in plaats van impulsief of gebaseerd op onzekere aannames.

Op je werk kan het tegen je gebruikt worden

Over het algemeen gesproken zijn er meer risico’s en gevaren als je iemand op je werk over je ADHD vertelt. Vooral een leidinggevende. Dit is omdat collega’s tot overhaaste conclusies kunnen komen over hoe dit je werk beïnvloedt.  Als je vertelt over je ADHD kan het zijn dat mensen anders naar je kijken. Ook al is er niks veranderd aan de manier waarop jij je werk doet en verschilt de kwaliteit van werk van jou niet wezenlijk dan dat van collega’s. Hierdoor kan men promoties mislopen, of erger. Niemand zal dan de moed hebben om te zeggen dat het allemaal door je ADHD komt, en door de conclusies die zij trokken. Misschien heb je een goede leidinggevende of collega die deze informatie goed verwerkt, maar anders is het veiliger om het stil te houden. Behalve wanneer het absoluut nodig is natuurlijk.

Er zijn drie dingen waar je over na moet denken voor je open kaart gaat spelen.

  1. Als je iets verteld hebt, kun je het niet terugdraaien. Als je van idee verandert, of het verkeerd wordt begrepen, dan kun je niet terug.
  2. Voor je het vertelt, kun je wellicht onderzoeken hoe die persoon denkt en vindt van ADHD.
  3. Mensen praten. Als je het aan de persoon zegt, gaat die persoon het aan anderen doorvertellen. Misschien niet eens bewust met kwade bedoelingen, maar je kunt het dan niet terugdraaien en je privacy herstellen.

Vertel over de manier waarop jij omgaat met je ADHD-symptomen maar noem niet de diagnose.

Je hoeft je niet voor je ADHD te schamen. Het is daarentegen wel jouw persoonlijke informatie. Het moet jouw keus zijn wie, wat, wanneer en hoe te horen krijgt. Het advies is niet om het nooit te vertellen. Er is niets duisters aan en ADHD en het hoeft geen geheim te zijn.  Deze aflevering gaat over het nemen van een goede beslissing.
Een manier om op een evenwichtige manier om te gaan met dit dilemma is om te vertellen over de zichtbare symptomen maar voor je te houden dat je ADHD hebt. Je kunt zeggen: ‘soms raak ik bevangen door een gedachte, en hoor ik niet meer wat anderen zeggen. Dus geef me een por als ik niet luister.’ Dit adresseert het symptoom en draagt een oplossing aan, zonder de waarom vraag te beantwoorden. Neem de tijd om precies en bondig je ADHD symptomen uit te leggen. Dan hoef je dat maar één keer te vertellen. Je kunt ook een verhaal voorbereiden en dit eventueel oefenen met iemand die je al kent.

Je vertelt het wel. Hoe doe je dat en hoe leg je uit wat ADHD is?

Soms is praten over symptomen niet genoeg. Maar hoe leg je dan goed uit wat ADHD is? We nemen de drie problemen nog een keer door.

  1. Ben je er zeker van om het die persoon  te vertellen?

Vertrouwelijkheid en verbondenheid in interpersoonlijke relaties is gestoeld op het delen van persoonlijke informatie. Dit is gebaseerd op het onderlinge vertrouwen dat de informatie met respect behandeld wordt.

2. Het is nodig anderen te onderwijzen.

Alhoewel veel goede informatie bestaat over ADHD onder volwassenen, is er nog steeds veel onbegrip en foute informatie. Daarom zou je misschien een ander iets willen bijbrengen over ADHD. Waarschijnlijk is de beste manier om dit in je eigen woorden te doen, en vanuit eigen ervaring te vertellen.
Sommige mensen willen graag een boek hierover te lezen of een verhelderend artikel. Misschien dat je ze iets kunt geven. Je kunt ook naar deze website verwijzen en enkele artikelen aanraden. Het kan ook helpen om met een ingestudeerd 30-seconden-praatje te beginnen en beknopte  duidelijk te maken wat ADHD is. Daarmee kan je ook mythen uit de weg nemen, zoals dat iedereen een beetje ADHD bezit of dat je eruit kan groeien.

3. De waarheid moet worden verdiend.

Met sommige mensen ontstaat een goede verstandhouding zodat ze je diepste persoonlijke informatie verdienen. Van belang is hoe jij inschat dat de ander ermee om zal gaan, zodat het niet tegen je wordt gebruikt. Het kan helpen om eerst uit te zoeken hoe de persoon staat tegenover ADHD.

 

Geplaatst in .