Als je een fantastisch huis hebt maar weinig woongenot
Je hebt een topappartement op een toplocatie maar je kunt niet opruimen!
Het aanrecht ligt bezaaid. Er staan etenswaren, etensresten, er ligt bestek, boodschappen wachten op het aanrecht, er ligt zelfs medicatie. Het is een chaos.
Ik sta in een groot appartement over 2 verdiepingen in een historisch centrum van een grote stad. De voorgevel is een prachtig trapgevel grachtenpand. Het dakterras heeft een adembenemend uitzicht. Aan de overzijde herken ik een bekende kerk. De eigenaresse van het appartement is een mooie vrouw die gewoon naar haar werk gaat en het daar goed doet.
De staat van het aanrecht is de staat van de rest van het appartement. Overal dwalen spullen rond.Hopen spullen op de trap, in de badkamer, slaapvertrekken.
Een systeem met opbergkasten ontbreekt. Er staan wel kasten, maar die staan systeemloos en ergens een soort van hulpeloos naast de chaos.
Het hoort bij onbehandelde ADHD dat je op verschillende levensterreinen totaal verschillend presteert. Dus je werk kan goed gaan en je privéleven kan tegelijkertijd ontspoord zijn.
Eerst maar een gesprekje. Nee, opruimen heeft ze nooit gekund. Als klein kind gooide ze de spullen in twee grote lades onder het bed. Zocht ze iets dan was het daar tussen al haar spullen vindbaar.
Toen ze jong was bestond ADHD niet dus nee, hulp met het aanleren van plannen, opruimen en organiseren heeft ze nooit gehad. Haar moeder heeft dezelfde problemen maar lost dat op door twee keer per week hulp in de huishouding in te huren. Het aanleren van organisatie verliep dus niet via haar moeder.
Ze heeft nog nooit haar privéleven geordend gekregen. Haar opleidingen en haar werk kreeg ze gelukkig wel voor elkaar. Toen ze een relatie had en samenwoonde ging het wel beter.
Ik maak me zorgen over haar financiën en administratie. Maar dat lijkt redelijk op orde. Weliswaar ontbreekt een geordends systeem met mappen met administratie en is alle administratie op een grote hoop gegooid in een enorme paarse bak. Maar kosten worden automatisch afgeschreven, post wordt geopend en ze reageert op haar aanschrijvingen van bijvoorbeeld de gemeente of belastingdienst.
Wat me enorm raakt is dat ze in haar prachtige huis geen woongenot ervaart. Ze vertelt dat e soms aan de grote taak begint om het op te ruimen maar na een kwartiertje het huilend opgeeft. Het is een teken van wanhoop. Ik heb het zelf ook vaak gevoeld.
Het is heel zwaar om je voor te nemen dat nu alles anders wordt en je wel in staat bent om je huishouden op orde te krijgen. Om vervolgens daarin te falen.
ADHD is geen kwestie van wilskracht. Als je iets in je leven met ADHD zo snel mogelijk moet laten gaan dan is dat wel om van jezelf te eisen dat je vanaf nu perfect functioneert.
Ze vertelt dat ze haar ouders niet uitnodigt in haar huis. Dat ze jaren geen vrienden over de vloer heeft gehad. Maar dat durft ze nu wel. Maar als je haar zou vragen hoe ze zich voelt over haar woning dan zegt ze schaamte. Ze voelt vooral schaamte. De schaamte is elfs zo groot geweest dat ze vereenzaamde. De prijs die ze voor haar onbehandelde ADHD betaalt is dat je niet van je topappartement kan genieten. Dat het zelfs voelt als een molensteen om haar nek.
Ik stel voor dat we gewoon maar aan de slag gaan. Maar niet te lang. uurtje vandaag, een uurtje volgende week. Medicatie ligt op vier verschillende plekken in huis. Dat moet nu nog zo blijven van haar. Misschien krijgt later alles een vast plekje. Als ze erin gaat geloven dat een opgeruimd huis voor haar is weggelegd.
Ik geef wel een aantal voorstellen in overweging. Van je brieven maak je foto’s die automatisch in je cloud gezet kunnen worden. laat een vertrouwenspersoon meekijken als stok achter de deur.
Koop een paar kasten met veel vakken. Het liefst half hoge kast langs de hele wand. Schrijf op etiketten wat waarbij hoort. Zorg dat de kasten op plekken staan in huis waar je het meeste bent. Leg je spullen niet in vakjes en doosjes maar op planken zodat je direct ziet waar je spullen zijn.
Hoe eenvoudiger je systeem is, des te eenvoudiger is het volhouden om je spullen geordend te houden.
Met ADHD is het de investering waard om een schoonmaker in te huren.
Als ik me als ervaringsdeskundige van iets overtuigt ben, dan is het dat schaamte en zelfverwijt vreselijke emoties zijn. Vraag hulp als je het nodig hebt. Want als je een prachtig appartment hebt dan moet je er ook van kunnen genieten!
Joris Koopman